31/12/2024, 08:46 0

Dịp cuối năm, giao dịch bất động sản bị chững lại

Nhu cầu mua bất động sản để ở của người dân vẫn tồn tại, nhưng lượng giao dịch gần đây có xu hướng chững lại. Theo TS. Cấn Văn Lực, nguyên nhân là do người dân đang chờ giá bất động sản giảm hoặc chưa sẵn sàng vay vốn để mua.

Xuất hiện dấu hiệu gây nên bong bóng thị trường

Tại diễn đàn “Thị trường Bất động sản Việt Nam sẵn sàng bước vào kỷ nguyên mới,” nhiều chuyên gia đã đưa ra nhận định về vấn đề giá nhà tăng cao.

TS. Võ Trí Thành, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Chiến lược Thương hiệu và Cạnh tranh, chia sẻ một thông tin gây chú ý: giá nhà tại Việt Nam từ năm 1990-1991 đến nay đã tăng 400 lần, và nếu tính thêm tốc độ tăng năm 2024, con số này sẽ đạt khoảng 405 lần. Ông nhấn mạnh, trong khi giá cả tiêu dùng tại Việt Nam chỉ tăng khoảng 16 lần kể từ thập niên 90, giá nhà đã vượt xa, thậm chí còn cao hơn cả tốc độ tăng của giá vàng.

Chuyên gia kinh tế Lê Xuân Nghĩa cũng bày tỏ lo ngại khi chỉ ra rằng, theo khuyến nghị của Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF), giá trung bình một căn hộ 2-3 phòng ngủ không nên vượt quá 30 năm thu nhập của một người lao động. Tuy nhiên, tại Việt Nam, chỉ số này đã vượt xa mốc đó, hiện đạt khoảng 60 năm, thậm chí có ý kiến cho rằng đã chạm mức 100 năm. Ông nhận định đây là một thực trạng đáng buồn, phản ánh sự mất kiểm soát trong tốc độ tăng giá bất động sản.

Ông Nghĩa chỉ ra hai nguyên nhân chính: Thứ nhất, nguồn cung nhà ở, đặc biệt là nhà ở xã hội và nhà giá rẻ, còn hạn chế, khiến cầu vượt xa cung và đẩy giá lên cao. Thứ hai, tổng cung tiền hàng năm tại Việt Nam tăng nhanh hơn GDP và lạm phát, với mức tăng 14-15% so với mức 10% của GDP và lạm phát. Sự chênh lệch này khiến một lượng lớn tiền đổ vào bất động sản, dẫn đến hiện tượng đầu cơ.

Trước câu hỏi liệu giá nhà có giảm hay không, TS. Nghĩa cho biết ý kiến chuyên gia hiện chia làm hai hướng: Một nửa cho rằng giá nhà khó giảm và có khả năng tiếp tục tăng; nửa còn lại cho rằng nếu nguồn cung, đặc biệt là nhà ở xã hội và nhà giá rẻ, được cải thiện, giá nhà có thể tăng chậm lại, thậm chí giảm.

Ông cũng nhận định, việc sử dụng công cụ thuế để kéo giảm giá nhà, như từng áp dụng tại Mỹ và Trung Quốc, chưa đạt được hiệu quả mong muốn. Tại Việt Nam, ông hy vọng sẽ có các biện pháp đột phá trong thời gian tới để kiểm soát tốc độ tăng giá và hướng đến sự phát triển bền vững cho thị trường bất động sản.

Nguyên nhân làm giao dịch chững lại?

TS. Cấn Văn Lực, Thành viên Hội đồng Tư vấn Chính sách Tài chính - Tiền tệ Quốc gia, chia sẻ rằng người dân Việt Nam phải mất trung bình 23,5 năm thu nhập để mua một căn nhà, cao hơn đáng kể so với mức trung bình thế giới là 14,5 năm. Ông cũng nhấn mạnh rằng từ năm 2019 đến nay, giá bất động sản tại Việt Nam, đặc biệt là nhà ở và đất nền, đã tăng 60-70%, mức tăng nhanh nhất khu vực.

Bất động sản dần ấm lên, thúc đẩy tín dụng tăng trưởng

Mặc dù nhu cầu mua nhà ở thực vẫn tồn tại, nhưng giao dịch bất động sản gần đây lại chững lại. Theo TS. Lực, nguyên nhân không phải do thiếu vốn, bởi 9 tháng đầu năm, nguồn vốn tín dụng ngân hàng cho bất động sản đã tăng 9,15%, trong đó vay chủ đầu tư tăng 16%, còn vay mua nhà chỉ tăng 4,6%. Điều này cho thấy người dân chưa sẵn sàng vay tiền mua nhà vì giá nhà quá cao và họ đang chờ giá giảm.

Để tháo gỡ khó khăn cho thị trường bất động sản, TS. Lực đề xuất Chính phủ sớm triển khai gói tín dụng ưu đãi cho nhà ở xã hội và đẩy nhanh việc giải quyết các dự án bất động sản đang vướng mắc hoặc bị bỏ hoang lâu năm để tăng nguồn cung. Bên cạnh đó, cần xây dựng cơ sở dữ liệu đồng bộ về đất đai, bất động sản, và nhà ở để minh bạch hóa thị trường.

Về vấn đề giá bất động sản, TS. Lực cho biết, Luật Kinh doanh Bất động sản đã yêu cầu sự can thiệp của Nhà nước khi giá tăng quá 20% trong một quý. Ông khẳng định, với tình hình giá bất động sản tăng mạnh trong thời gian qua, Chính phủ sẽ tiếp tục can thiệp để đảm bảo giá cả phù hợp và bền vững hơn cho cả người mua lẫn người bán.