Trong các tháng còn lại của năm 2023, dự đoán lãi suất ngân hàng sẽ tiếp tục hạ nhiệt, nhưng tỷ lệ tối thiểu có thể giảm từ 12-13.5%. Để về mức giảm dưới 10% như nhiều khách hàng kỳ vọng là điều khó có thể thực hiện.
Chia sẻ mới đây về xu hướng mua nhà của thị trường 6 tháng đầu năm 2023, ông Lê Bảo Long, Giám đốc chiến lược của Batdongsan.com.vn, cho biết khi đội ngũ của mình thực hiện khảo sát trên nhóm đối tượng có nhu cầu mua nhà về việc có cần sử dụng đòn bẩy tài chính không, có hơn 73% đáp viên chia sẻ cần vay vốn ngân hàng để mua, chỉ 27% là không đi vay. Trong số khách hàng cần vay vốn mua nhà, thì tới 41% có nhu cầu vay dưới 30% giá trị sản phẩm, 30% phải đi vay từ 30 -70% giá trị ngôi nhà.
Cũng theo kết quả nghiên cứu của Batdongsan.com.vn, khi bàn về kỳ vọng lãi suất vay mua nhà trong năm 2023 -2024, khoảng 44% đáp viên cho rằng mức lãi suất cho vay mua nhà dưới 8% là hợp lý để họ có thể xoay sở tài chính và kỳ vọng lãi suất sẽ giảm xuống mức này trong năm 2024. 33% người mua nhà chấp nhận đi vay nếu lãi suất vay dao động từ 8 -10%, và chỉ có khoảng 14% đồng ý với mức lãi suất từ 10 -13%.
Xét về nguyên nhân khiến nhiều người mua nhà chưa dám mạnh dạn dùng đòn bẩy tài chính, thì phần lớn đều lo lắng kinh tế khó khăn, công việc không ổn định, thu nhập bấp bênh khiến họ gặp áp lực, không kham nổi lãi vay.
“Phần lớn nhóm gia đình có thu nhập dưới 40 triệu đồng/tháng chỉ có thể dành ra tối đa 20 triệu đồng đổ lại để chi trả cho việc mua nhà đất hàng tháng. Ngay cả nhóm đối tượng có thu nhập trên 40 triệu đồng/tháng cũng chỉ có thể chấp nhận chi phí dành cho trả nợ mua nhà cố định hàng tháng không vượt quá 30 triệu đồng. Với nhóm khách hàng thu nhập thấp, dưới 20 triệu đồng/tháng thì con số này rơi vào tầm 8 -10 triệu đồng là tối đa”, ông Long chia sẻ.
Theo ông Lê Bảo Long, câu chuyện lãi suất và giá nhà vẫn là rào cản chính khiến người mua không tham gia vào giao dịch nhà đất thời gian qua. Việc giá nhà ở mức cao khiến người có nhu cầu về nhà ở không thể mua được nếu không sử dụng đòn bẩy tài chính từ ngân hàng.
72% người mua nhà đánh giá, giá BĐS đang cao và rất cao, vượt khả năng chi trả của phần lớn lao động trên thị trường hiện nay. 75% nhận định lãi suất cho vay hiện nay cũng đang ở mức cao và quá cao, khiến nhiều người không dám đi vay. Nhưng ở hướng ngân hàng, lãi suất vay cao, thủ tục cho vay phức tạp khiến nhiều người không thể hay không dám tiếp xúc với kênh huy động vốn này.
Theo đánh giá từ giới chuyên môn, lãi suất ngân hàng sẽ có động thái giảm trong nửa cuối năm 2023, nhưng mức giảm sẽ khó được như kỳ vọng của người mua nhà.
Trong nửa đầu năm 2023, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đã có 4 lần điều chỉnh giảm lãi suất điều hành, đánh dấu sự đảo chiều trong chính sách tiền tệ trong nước. Sau các đợt điều chỉnh, lãi suất chiết khấu giảm 1,5 điểm % xuống 3,0%/năm, lãi suất tái cấp vốn giảm 1,5 điểm % xuống 4,5%/năm, lãi suất cho vay ngắn hạn tối đa đối với một số hoạt động kinh tế giảm xuống 4,0%/năm, lãi suất cho vay qua đêm của NHNN đối với các tổ chức tín dụng xuống 5%/năm.
Nghị quyết 97/NQ-CP ngày 08/7/2023 của Chính phủ mới đây cũng nhấn mạnh Ngân hàng Nhà nước Việt Nam tiếp tục thực hiện các giải pháp đồng bộ, quyết liệt để giảm mặt bằng lãi suất, nhất là giảm lãi suất cho vay, phấn đấu giảm ít nhất khoảng từ 1,5 – 2%. Dự kiến, lãi suất tiền gửi bình quân kỳ hạn 12 tháng có thể sẽ giảm xuống 6 – 6,5%/năm vào cuối năm 2023, do NHNN vẫn còn dư địa để giảm lãi suất điều hành.
Bên cạnh lãi suất huy động, lãi suất cho vay cũng sẽ giảm rõ rệt trong nửa cuối năm 2023 do chi phí vốn của các ngân hàng thương mại đang giảm nhờ tác động từ việc NHNN cắt giảm lãi suất điều hành trong 6 tháng đầu năm 2023 và việc ban hành Thông tư 02 cho phép giãn trích lập dự phòng nợ xấu.
Tuy nhiên, bàn về mức giảm tối đa lãi suất vay trong 6 tháng cuối năm, hầu hết các chuyên gia đều có chung nhận định, sẽ khó giảm sâu.
Theo ông Võ Huỳnh Tuấn Kiệt, Giám đốc thị trường nhà ở CBRE Việt Nam, mặc dù lãi suất điều hành có thể giảm trở về với mức tương đương như thời kỳ Covid-19 hay thời kỳ tiền rẻ, nhưng lãi suất cho vay mua nhà khó có thể về lại mức này.
“Muốn hạ lãi suất trên thị trường, không chỉ cần hạ lãi suất điều hành mà thanh khoản tiền đồng cũng phải dồi dào. Việc giảm lãi suất vay vẫn đến từ tính chủ động của các ngân hàng thương mại. Bên cạnh đó, để việc giảm lãi suất huy động tác động đến giảm lãi suất vay cần có độ trễ nhất định, có thể sẽ mất từ 4-6 tháng kể từ khi lãi suất huy động giảm thì lãi vay mới có thể giảm theo”, ông Kiệt nhận định.
Hiện tại, dù giảm lãi suy động, lãi vay thả nổi tại nhiều ngân hàng thương mại vẫn giao động trong khoảng 13,5 -14%, thậm chí vẫn còn nhiều ngân hàng có mức lãi suất cho vay ở tầm 15%. Từ nay đến cuối năm, nếu lãi suất cho vay mua nhà có giảm, mức lãi suất thấp nhất cũng vẫn sẽ trong khoảng từ 12-13,5%. Rất khó để có thể thấp hơn mức này.
“Mới đây, một ngân hàng cũng cũng đưa ra mức lãi suất cho vay mua nhà ưu đãi cho gói nhà ở xã hội, nhưng lãi suất vẫn cao hơn nhiều so với các dự án NOXH trước đó. Ngay bản thân gói vay ưu đãi cũng đã khá cao, thì lãi vay thông thường sẽ khó có thể giảm về mức trước dịch”, ông Kiệt phân tích.
Bất động sản dành cho bạn