Đề án xây dựng 1 triệu căn hộ nhà ở xã hội đang được thúc đẩy nhanh chóng, tuy nhiên, theo các chuyên gia, con số này vẫn còn quá ít so với nhu cầu nhà ở thực tế của người dân tại các khu vực đô thị.
Theo Bộ Xây dựng, tỷ lệ dân số khu vực đô thị ở Việt Nam hiện đang chiếm khoảng 40% và dự kiến sẽ tăng lên 45% vào năm 2030. Điều này đồng nghĩa với việc mỗi năm, các khu vực đô thị cần bổ sung thêm khoảng 70 triệu m² diện tích nhà ở, đặc biệt tập trung tại các thành phố lớn và các khu công nghiệp. Nhu cầu về nhà ở tại những nơi này đang gia tăng nhanh chóng, tạo áp lực lớn lên thị trường bất động sản và hệ thống hạ tầng đô thị.
Riêng tại Hà Nội, kế hoạch phát triển nhà ở giai đoạn 2022-2025 dự báo tổng nhu cầu về nhà ở sẽ đạt khoảng 185.200 căn, trong đó có 166.600 căn hộ. Tuy nhiên, theo các số liệu nghiên cứu từ một số đơn vị khảo sát thị trường, số lượng căn hộ mở bán mới liên tục sụt giảm trong những năm gần đây. Dự báo đến năm 2025, trung bình mỗi năm Hà Nội có thể thiếu khoảng 50.000 căn hộ để đáp ứng nhu cầu nhà ở.
Thực trạng thị trường bất động sản đang bộc lộ nhiều bất cập, đặc biệt là trong phân khúc nhà ở giá rẻ. Các căn hộ có giá dưới 25 triệu đồng/m² tại các thành phố lớn hầu như đã biến mất khỏi thị trường. Thậm chí, các loại nhà ở có giá từ 30 triệu đồng/m² cũng trở nên rất hiếm hoi. Đối với người dân có tài chính giới hạn, khoảng trên dưới 2 tỷ đồng, việc tìm kiếm căn hộ gần trung tâm thành phố gần như là không thể. Chính vì vậy, nhiều chuyên gia khuyến cáo rằng, bên cạnh việc phát triển mạnh mẽ phân khúc nhà ở xã hội (NƠXH), cần phải đồng thời thúc đẩy phát triển nhà ở thương mại giá rẻ, phù hợp với túi tiền của đại đa số người dân.
Ông Nguyễn Văn Đính, Phó Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản Việt Nam, nhận định rằng để đảm bảo an sinh xã hội, ngoài các chính sách phát triển NƠXH, Nhà nước cần triển khai những cơ chế ưu đãi đặc thù nhằm khuyến khích phát triển phân khúc nhà ở thương mại giá rẻ, đặc biệt là tại các thành phố lớn. Ông đề xuất, Nhà nước nên xem xét xây dựng gói ưu đãi lãi suất cho vay đối với cả mua và phát triển nhà ở thương mại có giá phù hợp với người thu nhập trung bình và thấp. Theo ông Đính, với đặc thù pháp lý và các mức rủi ro khác nhau giữa các loại hình nhà ở, lãi suất cho vay mua các loại hình nhà không nên được áp dụng chung như hiện nay.
Ông Đính cũng so sánh với các nước phát triển như Mỹ và Australia, nơi đã xây dựng các ngân hàng đặc thù chuyên cho vay bất động sản, giúp huy động vốn từ thị trường chứng khoán trong nước và quốc tế với lãi suất thấp hơn so với ngân hàng thương mại, và thời hạn cho vay kéo dài lên đến 30-40 năm. Những kinh nghiệm này có thể được áp dụng tại Việt Nam nhằm giảm áp lực tài chính cho người mua nhà, đồng thời tăng cường nguồn cung nhà ở giá rẻ, góp phần giải quyết tình trạng thiếu hụt nhà ở tại các đô thị lớn.
Trong bối cảnh nhu cầu nhà ở tăng cao nhưng nguồn cung lại thiếu hụt, việc phát triển nhà ở thương mại giá rẻ và nhà ở xã hội trở thành một trong những giải pháp cấp thiết nhằm đáp ứng nhu cầu của người dân, đồng thời thúc đẩy sự phát triển bền vững của thị trường bất động sản Việt Nam.
Bất động sản dành cho bạn