Đề xuất này không khả thi vì cơ sở dữ liệu hiện chưa đầy đủ, đồng thời cũng không thể giúp giảm giá nhà. Chuyên gia nhận định rằng giải pháp căn bản cần thực hiện là tăng cường nguồn cung nhà ở.
Theo ông Nguyễn Quốc Anh, Phó giám đốc Batdongsan.com.vn, việc áp thuế đối với bất động sản thứ hai trở lên không thể làm giảm giá nhà, bởi yếu tố cốt lõi quyết định giá cả là cung và cầu trên thị trường. Nếu áp thuế mà nguồn cung vẫn khan hiếm và nhu cầu cao, giải pháp này sẽ không đạt hiệu quả như kỳ vọng. Ông nêu ví dụ về Singapore, nơi chính sách thuế đã áp dụng từ lâu nhưng giá nhà vẫn tăng mạnh.
Ông Hồ Quốc Tuấn cũng dẫn chứng từ các quốc gia như Hàn Quốc, Anh, Canada hay Australia, nơi giá nhà tiếp tục tăng dù đã áp dụng thuế lên bất động sản thứ hai. Nguyên nhân là nếu nguồn cung không tăng tương ứng, đặc biệt ở các đô thị lớn, chi phí do thuế và phí sẽ được chuyển sang người thuê và mua nhà.
Các chuyên gia lo ngại rằng chính sách này không chỉ không làm giảm giá nhà mà còn có thể đẩy giá tiếp tục tăng, làm người dân khó tiếp cận nhà ở hơn. Chủ tịch một doanh nghiệp phát triển nhà ở tại Hà Nội cũng cảnh báo cần cân nhắc kỹ lưỡng để đảm bảo công bằng, bởi không phải ai mua hai bất động sản trở lên đều là để đầu cơ.
Ông cho rằng việc áp thuế cần được tính toán kỹ về thời điểm, tránh gây sốc cho thị trường. Theo ông, cần triển khai khi thị trường có dấu hiệu tăng nóng trên quy mô cả nước, và chỉ khi có kho dữ liệu bất động sản đầy đủ và chính xác.
Chung quan điểm, TS. Cấn Văn Lực nhấn mạnh rằng cần phải có hệ thống cơ sở dữ liệu bất động sản đầy đủ để xác định rõ ràng các tài sản. Hiện tại, Việt Nam chưa có hệ thống dữ liệu này, vì vậy cần thêm thời gian trước khi triển khai chính sách thuế. Ông cũng cho rằng nghiên cứu chính sách này là cần thiết, nhưng phải tính đến tác động, tính khả thi, cũng như xác định thời điểm và lộ trình áp dụng phù hợp.
Trong văn bản mới gửi, Bộ Xây dựng thừa nhận rằng một trong những nguyên nhân khiến giá bất động sản tăng cao tại một số đô thị là do nguồn cung thiếu hụt, trong khi nhu cầu sở hữu nhà ở ngày càng tăng.
Thực tế trong 2 năm gần đây, trên thị trường sơ cấp, giá nhà được các chủ đầu tư quyết định, khi họ tận dụng tình trạng khan hiếm nguồn cung để neo giá ở mức cao nhằm tối đa hóa lợi nhuận. Trên thị trường thứ cấp, người bán tự do đặt giá theo mong muốn của họ, và người mua, do ít lựa chọn, buộc phải chấp nhận mọi mức giá để có nhà ở.
Ông Nguyễn Quốc Anh nhấn mạnh rằng chỉ khi tăng nguồn cung nhà ở, tạo thêm lựa chọn cho người mua, giá nhà mới có thể điều chỉnh về mức hợp lý. Ông Hồ Quốc Tuấn cũng cho rằng giải pháp mấu chốt là tăng cung nhà ở vừa túi tiền, đặc biệt cho những người mua nhà lần đầu tại nơi họ sinh sống và làm việc.
Ở góc độ chủ đầu tư, lãnh đạo một doanh nghiệp ở phía Bắc cho rằng giải pháp quan trọng hiện nay là giải quyết các vướng mắc pháp lý và thủ tục hành chính, giúp doanh nghiệp phát triển dự án nhanh hơn, từ đó tối ưu chi phí và đưa ra sản phẩm với giá hợp lý.
TS Cấn Văn Lực nhấn mạnh rằng cơ quan quản lý cần nghiên cứu việc đánh thuế bất động sản phù hợp, đồng thời nhanh chóng đưa các Luật Đất đai, Nhà ở, và Kinh doanh bất động sản vào thực tiễn để tăng nguồn cung và có biện pháp điều tiết kịp thời khi thị trường bất động sản tăng nóng. Ông cũng đề xuất cần tháo gỡ vướng mắc về định giá đất, đấu giá đất, thủ tục pháp lý, và xử lý nợ xấu có tài sản đảm bảo là bất động sản để thúc đẩy thị trường.