Luật Công chứng sửa đổi, bổ sung 2024 điều chỉnh thẩm quyền công chứng giao dịch nhà đất và hợp đồng thế chấp bất động sản. Các quy định mới nhằm nâng cao tính minh bạch và hiệu quả trong quản lý giao dịch. Quy định cụ thể hơn về đối tượng có thẩm quyền công chứng và yêu cầu đối với hợp đồng thế chấp.
Theo Điều 44 Luật Công chứng 2024, công chứng viên của tổ chức hành nghề công chứng chỉ có thẩm quyền công chứng các giao dịch bất động sản trong phạm vi tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương nơi tổ chức hành nghề công chứng đặt trụ sở. Tuy nhiên, có một số trường hợp đặc biệt được mở rộng thẩm quyền công chứng, bao gồm công chứng di chúc, văn bản từ chối nhận di sản, văn bản ủy quyền liên quan đến việc thực hiện quyền đối với bất động sản, thỏa thuận xác lập chế độ tài sản của vợ chồng về bất động sản và công chứng việc sửa đổi, bổ sung, chấm dứt hoặc hủy bỏ các giao dịch này theo quy định của pháp luật. Đây là một sự thay đổi quan trọng so với Luật Công chứng 2014, trong đó quy định thẩm quyền công chứng bất động sản chỉ giới hạn ở một số trường hợp như công chứng di chúc, văn bản từ chối nhận di sản là bất động sản và văn bản ủy quyền liên quan đến quyền bất động sản.
Về công chứng hợp đồng thế chấp bất động sản, Luật Công chứng 2024 tại Điều 56 quy định việc công chứng hợp đồng thế chấp bất động sản sẽ thực hiện theo quy định tại Điều 44. Cụ thể, khi bất động sản đã được thế chấp để bảo đảm nghĩa vụ và hợp đồng thế chấp đã được công chứng, nếu sau đó bất động sản tiếp tục được thế chấp để bảo đảm cho nghĩa vụ khác trong phạm vi pháp luật cho phép, thì các hợp đồng thế chấp tiếp theo phải được công chứng tại tổ chức hành nghề công chứng đã công chứng hợp đồng thế chấp lần đầu.
Trong trường hợp tổ chức hành nghề công chứng đã thực hiện việc công chứng lần đầu chấm dứt hoạt động, chuyển đổi hoặc giải thể, công chứng viên của tổ chức hành nghề công chứng đang lưu trữ hồ sơ công chứng sẽ thực hiện việc công chứng hợp đồng thế chấp tiếp theo. Đặc biệt, nếu tổ chức hành nghề công chứng đã thực hiện công chứng lần đầu nhưng tạm ngừng hoạt động, việc công chứng hợp đồng thế chấp tiếp theo sẽ được thực hiện theo quy định tại khoản 4 Điều 32 của Luật Công chứng 2024. Trong trường hợp này, văn phòng công chứng tạm ngừng hoạt động sẽ có trách nhiệm bàn giao hồ sơ công chứng cho tổ chức hành nghề công chứng được Sở Tư pháp chỉ định để thực hiện các thủ tục như sửa lỗi kỹ thuật trong văn bản công chứng, sửa đổi, bổ sung, chấm dứt hoặc hủy bỏ giao dịch, cấp bản sao văn bản công chứng hoặc công chứng hợp đồng thế chấp theo quy định tại khoản 2 Điều 56.
Sở Tư pháp có trách nhiệm phối hợp với Hội công chứng viên và các cơ quan, tổ chức có liên quan để thực hiện việc bàn giao hồ sơ công chứng. Sau khi hết thời gian tạm ngừng hoạt động, các hồ sơ công chứng sẽ được bàn giao lại cho văn phòng công chứng đã tạm ngừng hoạt động.
Tất cả các quy định này sẽ chính thức có hiệu lực từ ngày 1/7/2025, theo Luật Công chứng 2024. Những thay đổi này nhằm tăng cường quản lý và tính minh bạch trong công chứng các giao dịch bất động sản, đồng thời bảo vệ quyền lợi hợp pháp của các bên liên quan.
Bất động sản dành cho bạn