22/03/2023, 08:55 0

Xây dựng cao tốc Bắc - Nam bị chậm tiến độ do thiếu đất

Xây dựng các dự án giao thông trong đồi núi gặp khó khăn do thiếu đất và cát, dẫn đến chậm tiến độ. Tuy nhiên, nguyên nhân chính không phải do thủ tục hành chính rườm rà mà là do tình trạng khan hiếm nguồn cung cấp đất và cát phục vụ cho thi công.

Nhà thầu chờ đất

Bộ GTVT cam kết hoàn thành 3 đoạn đường cao tốc Bắc-Nam giai đoạn 1, gồm Mai Sơn-Quốc lộ 45, Vĩnh Hảo-Phan Thiết và Phan Thiết-Dầu Giây trước ngày 30/4. Tuy nhiên, vấn đề thiếu đất san nền vẫn diễn ra trên các đoạn đường này, gây nguy cơ làm chậm tiến độ, như đã xảy ra trong suốt quá trình triển khai thi công.

Cục Quản lý đầu tư xây dựng (Bộ GTVT) cho hay, tới đầu tháng 3, cao tốc Mai Sơn - Quốc lộ 45 thi công đạt hơn 85% sản lượng; cao tốc Vĩnh Hảo - Phan Thiết thi công đạt gần 74% khối lượng; cao tốc Phan Thiết - Dầu Giây thi công đạt hơn 83%. Cả 3 đoạn cao tốc trên, dù sắp tới ngày thông xe, vẫn lặp lại tình trạng thiếu đất đắp nền, các đơn vị thi công phải chờ Chính phủ và địa phương gỡ.

Trên công trường đoạn cao tốc Mai Sơn - Quốc lộ 45, toàn tuyến chính cơ bản đã hoàn thành. Tuy nhiên, một số cầu vượt cao tốc đoạn qua tỉnh Thanh Hoá đã xong phần cầu, nhưng chưa thể đưa vào khai thác do thiếu đất đắp đường dẫn 2 đầu cầu.

Bộ GTVT cho biết, địa phương đã có phương án gỡ vướng, sẽ đảm bảo mục tiêu xong trước 30/4. Tuy nhiên, những phát sinh thiếu đất làm nhà thầu phải dừng thi công để... chờ, gây lãng phí.

Căng thẳng nhất về thiếu đất thuộc về cao tốc Vĩnh Hảo - Phan Thiết, sắp tới hạn hoàn thành nhưng 3 tháng qua, do mỏ đất hết hạn khai thác, thủ tục gia hạn rườm rà, nhân lực, máy móc của các nhà thầu phải “đắp chiếu” chờ đất. Dự án còn cần khoảng 920.000m3 đất đắp nền.

Để có đất hoàn thiện tuyến chính, thời gian qua, chủ đầu tư, các nhà thầu phải đào đất từ các vị trí đường dân sinh đã san lấp trước đó chuyển sang các vị trí cần thiết hơn.

Tương tự, dự án cao tốc Phan Thiết - Dầu Giây còn thiếu khoảng 620.000m3 đất đắp nền do các mỏ đất chưa được gia hạn giấy phép khai thác do địa phương phải chờ kết luận của Thanh tra Chính phủ. Nhà thầu không có vật liệu thi công, nguy cơ dự án cao tốc này cũng không kịp hoàn thành trước ngày 30/4 tới.

Thiệt hại nghiêm trọng

Bộ Giao thông vận tải (GTVT) đã gửi văn bản "cầu cứu" Thủ tướng để giải quyết vấn đề giấy phép khai thác mỏ đất cho dự án cao tốc Vĩnh Hảo - Phan Thiết và Phan Thiết - Dầu Giây.

Việc khai thác mỏ đất cần được gia hạn để phục vụ tiến độ thi công của dự án, tuy nhiên nhà thầu chưa kịp hoàn thiện thủ tục xin gia hạn khai thác. Tình trạng này đã khiến cho nhà thầu phải dừng thi công từ tháng 12/2022 đến nay, trong khi UBND tỉnh Bình Thuận đang xem xét thủ tục gia hạn khai thác 6 mỏ đất và UBND tỉnh Đồng Nai đang chờ kết luận của Thanh tra Chính phủ để giải quyết giấy phép khai thác 5 mỏ đất.

Với tình trạng thiếu đất như trên, Bộ GTVT chỉ cam kết các tuyến chính cao tốc sẽ hoàn thành và thông xe trước 30/4 tới, riêng đường gom dân sinh, cầu vượt cao tốc vẫn phải chờ.

Dự đoán đến năm 2026, Đồng bằng sông Cửu Long có 554km đường cao tốc

“Việc gia hạn giấy phép khai thác mỏ đất chỉ mang tính thủ tục hành chính, vì vẫn khai thác mỏ cũ, theo khối lượng dự kiến từ trước. Bộ GTVT cam kết, nhà thầu chỉ lấy đất phục vụ cho dự án, nếu bán ra ngoài sẽ chịu trách nhiệm trước pháp luật để địa phương yên tâm gia hạn khai thác, nhưng vướng mắc cũng không được gỡ”, lãnh đạo Bộ GTVT nói.

Trong văn bản gửi Thủ tướng, Bộ GTVT cho rằng, nếu không kịp thời gian hạn khai thác mỏ đất, cao tốc Vĩnh Hảo - Phan Thiết và Phan Thiết - Dầu Giây sẽ khó hoàn thành trước ngày 30/4 tới. Về nội dung gia hạn giấy phép khai thác mỏ đất kể trên, Bộ TN&MT cho biết, theo quy định, để gia hạn giấy phép khai thác, hồ sơ đề nghị phải nộp cho cơ quan thẩm quyền khi giấy phép khai thác còn hiệu lực ít nhất 45 ngày.

Dù đồng ý với việc gia hạn khai thác mỏ đất để phục vụ các dự án nhưng đề xuất vừa làm thủ tục gia hạn vừa khai thác của Bộ GTVT và địa phương, Bộ TN&MT trả lời, thuộc thẩm quyền của Chính phủ. Được biết, Chính phủ đã giao UBND tỉnh Bình Thuận gia hạn cấp phép khai thác mỏ đất theo kiến nghị của Bộ GTVT.