04/08/2022, 08:15 0

Tìm hiểu về khái niệm cổ tức và những quy định về trả cổ tức

Cổ tức phản ánh tình hình kinh doanh của công ty cổ phần. Khi làm ăn có lãi, công ty cổ phần sẽ tiến hành chia cổ tức nếu đã hoàn thành các nghĩa vụ khác.

Việc chia cổ tức cho thấy doanh nghiệp hoạt động có lãi, có thể đem lại nguồn thu nhập thụ động lâu dài cho nhà đầu tư.

Khái niệm cổ tức

Theo khoản 5 Điều 4 Luật Doanh nghiệp 2020, cổ tức là khoản lợi nhuận ròng được trả cho mỗi cổ phần bằng tiền mặt hoặc bằng tài sản khác. Lợi nhuận ròng của doanh nghiệp được hiểu là khoản tiền chênh lệch giữa tổng doanh thu bán được trừ đi tất cả các khoản chi phí, kể cả thuế. Như vậy, lợi nhuận ròng chính là tiền lãi của doanh nghiệp sau khi đã đóng thuế.

Mục đích và ý nghĩa của việc trả cổ tức

Việc chi trả cổ tức dù đơn giản là phương thức để phân phối lại lợi nhuận nhưng lại có ý nghĩ quan trọng đối với cổ đông.

Cụ thể:

Khi bạn là cổ đông, việc công ty trả cổ tức sẽ thể hiện rằng công ty vẫn đang hoạt động có lãi.

Đối với nhiều nhà đầu tư, việc công ty trả cổ tức vẫn tốt hơn là công ty giữ lại tiền của cổ đông.

Ngoài ra, những năm gần đây, xu hướng đầu tư cổ phiếu để nhận cổ tức cũng được mọi người đón nhận, bởi:

Mang lại nguồn thu nhập khá ổn định.

Có thể giúp nhà đầu tư hưởng lợi nhuận kép nếu lãi suất giảm mạnh.

Trên thị trường, hầu hết những doanh nghiệp kinh doanh tốt đều chi trả cổ tức cho cổ đông.

Có nhiều hình thức chi trả cổ tức, nhưng trả bằng tiền mặt và bằng cổ phiếu được áp dụng nhiều hơn.

Nếu chi trả bằng tiền mặt thì phải được thực hiện bằng Đồng Việt Nam và theo các phương thức thanh toán theo quy định của pháp luật. Tỷ lệ cổ tức sẽ được tính trên mệnh giá 10.000đ/cổ phiếu (không tính trên giá thị trường giao dịch hàng ngày).

Ví dụ: Ngày 6/7/2022, Công ty H. thực hiện chi trả cổ tức năm 2021 bằng tiền mặt với tỷ lệ 5%. Như vậy, cứ một cổ phiếu Hxx của công ty sẽ nhận được 10.000 x 5% = 500 đồng. Nếu cổ đông sở hữu 1.000 cổ phiếu sẽ nhận được 1.000 x 500 = 500.000 đồng.

Trường hợp chi trả cổ tức bằng cổ phần (thường dưới dạng cổ phiếu), công ty sẽ phát hành thêm cổ phiếu hoặc sử dụng cổ phiếu quỹ và chuyển vào tài khoản cổ đông dưới hình thức cổ phiếu thông thường.

Ví dụ: Ngày 20/6/2022, Công ty H. chốt danh sách trả cổ tức bằng cổ phiếu, tỷ lệ 10:3. Có nghĩa là, cổ đông nắm giữ 1.000 cổ phiếu Hxx. sẽ nhận được thêm 300 cổ phiếu Hxx.

Để được nhận cổ tức, nhà đầu tư cần nắm giữ cổ phiếu trước ngày giao dịch không hưởng quyền.

Sau khi chia cổ tức, giá cổ phiếu có sự điều chỉnh.

Những quy định trong việc trả cổ tức

Điều kiện trả cổ tức

- Cổ tức trả cho cổ phần ưu đãi được thực hiện theo điều kiện áp dụng riêng cho mỗi loại cổ phần ưu đãi.

- Cổ tức trả cho cổ phần phổ thông được xác định căn cứ vào số lợi nhuận ròng đã thực hiện và khoản chi trả cổ tức được trích từ nguồn lợi nhuận giữ lại của công ty. Công ty cổ phần chỉ được trả cổ tức của cổ phần phổ thông khi có đủ các điều kiện sau đây:

+ Công ty đã hoàn thành nghĩa vụ thuế và các nghĩa vụ tài chính khác theo quy định của pháp luật;

+ Đã trích lập các quỹ công ty và bù đắp lỗ trước đó theo quy định của pháp luật và Điều lệ công ty;

+ Ngay sau khi trả hết số cổ tức, công ty vẫn bảo đảm thanh toán đủ các khoản nợ và nghĩa vụ tài sản khác đến hạn.

Hình thức trả cổ tức

Cổ tức có thể được chi trả bằng tiền mặt, bằng cổ phần của công ty hoặc bằng tài sản khác quy định tại Điều lệ công ty.

+ Nếu chi trả bằng tiền mặt thì phải được thực hiện bằng Đồng Việt Nam và theo các phương thức thanh toán theo quy định của pháp luật.

+ Trường hợp chi trả cổ tức bằng cổ phần, công ty không phải làm thủ tục chào bán cổ phần theo quy định tại các điều 123, 124 và 125 của Luật Doanh nghiệp 2020. Công ty phải đăng ký tăng vốn điều lệ tương ứng với tổng mệnh giá các cổ phần dùng để chi trả cổ tức trong thời hạn 10 ngày kể từ ngày hoàn thành việc thanh toán cổ tức.

Thời hạn trả cổ tức

Cổ tức phải được thanh toán đầy đủ trong thời hạn 06 tháng kể từ ngày kết thúc họp Đại hội đồng cổ đông thường niên.

Hội đồng quản trị lập danh sách cổ đông được nhận cổ tức, xác định mức cổ tức được trả đối với từng cổ phần, thời hạn và hình thức trả chậm nhất là 30 ngày trước mỗi lần trả cổ tức.

Mua cổ phiếu trước hay sau khi chia cổ tức

Theo ý kiến từ nhiều chuyên gia, việc mua cổ phiếu trước hay sau khi chia cổ tức không quan trọng mà phụ thuộc vào chiến lược đầu tư của mỗi người, giá trị nội tại của doanh nghiệp niêm yết và cả xu hướng thị trường.

Đầu tư cổ phiếu theo cổ tức là chiến lược an toàn đối với các nhà đầu tư dài hạn, củng cố và gia tăng cổ phần tại công ty đó. Tuy nhiên, đối với nhà đầu tư ngắn hạn, việc doanh nghiệp chia cổ tức, nhất là cổ tức bằng cổ phiếu, sẽ không đem lại giá trị lợi nhuận cao.

Nếu muốn đầu tư cổ phiếu theo cổ tức, trước khi mua cổ phiếu, nhà đầu tư nên tìm hiểu các thông tin về ngày diễn ra Đại hội đồng cổ đông thường niên, ngày giao dịch không hưởng quyền, ngày đăng ký cuối cùng, mức độ tăng trưởng của doanh nghiệp niêm yết trong vòng hai quý gần đây, thị trường đang trong xu hướng tăng... để ra quyết định tùy theo chiến lược cá nhân.