10/08/2022, 13:43 0

Thuật ngữ Margin và những lưu ý nhà đầu tư F0 cần nắm rõ

Margin là thuật ngữ được nhà đầu tư chứng khoán thường xuyên sử dụng. Sử dụng margin sẽ giúp nhà đầu tư tối ưu lợi nhuận với nguồn lực sẵn có. Tuy nhiên, việc này cũng tiềm ẩn những rủi ro cháy tài khoản đến cho nhà đầu tư.

Khái niệm Margin

Margin hay giao dịch kí quỹ thường được nhà đầu tư sử dụng nhằm vay tiền của công ty chứng khoán để đầu tư. Đây là một dạng đòn bẩy tài chính khi nhà đầu tư có thể thế chấp những cổ phiếu trong danh mục của mình, rồi dùng khoản thế chấp đó để vay thêm tiền từ công ty chứng khoán. Điều này sẽ giúp nhà đầu tư tối ưu được nguồn vốn sẵn có để gia tăng lợi nhuận.

Còn tỷ lệ đòn bẩy là số tiền nhà đầu tư được vay sẽ tùy vào lượng cổ phiếu nhà đầu tư nắm giữ, vào từng thời điểm, vào từng công ty chứng khoán. Tỷ lệ đòn bẩy do đó cũng sẽ khác nhau.

Lợi ích khi dùng dịch vụ margin (đòn bẩy tài chính) là nhà đầu tư có thể mua được số lượng cổ phiếu nhiều hơn so với việc chỉ dùng vốn tự có. Sử dụng margin là cách để tối ưu hiệu suất đầu tư, bởi công cụ này tạo cơ hội để tăng lợi nhuận trong trường hợp thị giá cổ phiếu tăng cao hơn lãi suất vay margin mà nhà đầu tư trả cho công ty chứng khoán.

Ví dụ:

Nhà đầu tư có 100 triệu để mua cổ phiếu FLC. Tuy nhiên, nhà đầu tư có thể sử dụng Margin từ công ty chứng khoán, vay thêm 100 triệu để đầu tư cổ phiếu. Lúc này, tài sản cầm cố là giá trị cổ phiếu trong danh mục là 100 triệu đồng cổ phiếu FLC.
Sử dụng Margin cũng giống như việc bạn mua nhà 2 tỷ đồng, nhưng chỉ có 500 triệu. Bạn sẽ được hỗ trợ vay tiền để thanh toán. Do vậy, chỉ với 500 triệu đồng bạn có thể sở hữu căn nhà 2 tỷ đồng.

Sự ảnh hưởng của Margin đối với thị trường

Thị trường đang ở xu hướng tăng: Nếu nhà đầu tư đang dùng margin mà cổ phiếu tăng giá thì nhà đầu tư sẽ có lợi nhuận nhiều hơn, đồng thời giá trị tài sản ròng tăng lên. Nhà đầu tư có thể tiếp tục được mua thêm cổ phiếu để gia tăng lợi nhuận nhanh hơn.

Khi cổ phiếu giảm giá: Nếu nhà đầu tư đang sử dung margin mà cổ phiếu giảm giá thì lúc này giá trị tài sản ròng sẽ giảm tương ứng với tỉ lệ đòn bảy mà nhà đầu tư đang sử dụng. Ví dụ, nếu nhà đầu tư dung tỉ lệ đòn bảy 1:2 thì sẽ lỗ gấp 2 lần bình thường, dùng tỉ lệ đòn bảy 1:3 thì sẽ lỗ gấp 3 lần bình thường.

Khi giá trị tài sản ròng bị giảm, CTCK sẽ yêu cầu nhà đầu tư thực hiện việc bổ sung thêm tài sản đảm bảo là tiền hoặc cổ phiếu chuyển từ CTCK khác về. Nếu nhà đầu tư không bổ sung thêm tài sản đảm bảo thì sẽ phải bán bớt cổ phiếu ra để giảm tiền vay, đưa tỉ lệ đòn bảy về đúng quy định của CTCK. Đây cũng chính là khái niệm Margin Call mà nhà đầu tư sẽ phải đối mặt khi đầu tư chứng khoán mà sử dung margin.

Công thức tính Margin

Giá trị chứng khoán ký quỹ bổ sung = (Tỷ lệ ký quỹ – Tỷ lệ ký quỹ duy trì ) / (1 – Tỷ lệ ký quỹ duy trì) x Tổng giá trị tài sản trên tài khoản giao dịch ký quỹ tính theo giá thị trường.

Hoặc:

Số tiền ký quỹ bổ sung= (Tỷ lệ ký quỹ – Tỷ lệ ký quỹ duy trì) x Tổng giá trị tài sản trên tài khoản giao dịch ký quỹ tính theo giá thị trường.

Trong thực tế, khi ngưỡng margin call xảy ra, CTCK có thể bắt đầu bán bất kỳ chứng khoán nào trong danh mục đầu tư của bạn mà không bắt buộc phải hỏi ý kiến của bạn trước.

Khi nào nên và không nên sử dụng Margin

Công cụ đòn bẩy Margin mang đến cơ hội lớn nhưng cũng nhiều rủi ro luôn thường trực. Vậy, thời điểm nào nhà đầu tư nên hoặc không nên sử dụng Margin trong giao dịch chứng khoán? Người chơi chỉ nên sử dụng Margin khi đáp ứng được các yêu cầu sau:

Là một nhà đầu tư chứng khoán lâu năm, nắm rõ nguyên tắc phân tích kỹ thuật, đọc biểu đồ chứng khoán, hiểu về cơ chế và xu hướng tác động của thị trường. Với các nhà đầu tư mới, tuyệt đối không nên ham lợi lớn mà sử dụng đòn bẩy Margin.
Khi thị trường cho thấy các dấu hiệu tăng trưởng rõ ràng, ổn định. Các dấu hiệu cổ phiếu công ty đang có tốc độ tăng trưởng tốt, dẫn đầu ngành trong thời gian tương lai. Tuyệt đối không sử dụng Margin trong thời điểm khủng hoảng, kinh tế có sự bất ổn, thời gian dịch bệnh và suy yếu.
Margin sẽ là công cụ đắc lực trong các giao dịch ngắn hạn. Việc sử dụng Margin dài hạn sẽ không mang lại hiệu quả và tiềm ẩn nhiều rủi ro thua lỗ. Bởi, cổ phiếu sẽ có biến động giá lên xuống liên tục trong thời gian dài, khiến việc sử dụng Margin không mang lại lợi nhuận cao.
Sử dụng Margin vào những cổ phiếu có tính thanh khoản cao, dạng cổ phiếu blue chip, cổ phiếu trong rổ VN30. Tuy nhiên, những loại cổ phiếu mang lại lợi nhuận thấp, tăng trưởng chậm, không đủ bù lại phần lãi vay thì không nên đầu tư.

Sử dụng Margin trong đầu tư chứng khoán mang lại những cơ hội hấp dẫn để sinh lời, nhưng cũng là con dao 2 lưỡi mà người chơi cần cẩn trọng. Margin sẽ giúp nhà đầu tư gia tăng lợi nhuận, đồng thời cũng có thể khiến tài khoản của bạn “bay” nhanh chóng khi thị trường downtrend. Vì vậy những nhà đầu tư, đặc biệt là nhà đầu tư F0 cần lưu ý và tính toán kỹ trước khi sử dụng sản phẩm này.