08/10/2022, 09:07 0

Khó huy động vốn, hàng loạt doanh nghiệp thấp thỏm

Nhiều lãnh đạo doanh nghiệp bất động sản lo lắng việc thị trường địa ốc trong 6 tháng cuối năm có thể rơi vào tình trạng đình trệ khi tín dụng ngân hàng và kênh trái phiếu doanh nghiệp đều bị kiểm soát chặt chẽ.

Doanh nghiệp khó huy động vốn ứng trước của khách hàng do thị trường có dấu hiệu trầm lắng, giao dịch sụt giảm dẫn đến rủi ro bị mất thanh khoản.

Gặp khó trong việc xoay sở dòng tiền

Dự thảo Thông tư sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư 39/2016/TT-NHNN (Thông tư 39) của Ngân hàng Nhà nước đang nhận được quan tâm rất lớn của các thành viên trên thị trường bất động sản, nhất là những người có nhu cầu mua nhà để ở và doanh nghiệp trong ngành này.

Theo Dự thảo mới, Ngân hàng Nhà nước quy định chặt chẽ hơn về quy trình, điều kiện, hồ sơ, thủ tục, phương án sử dụng vốn vay, kế hoạch trả nợ... của các khoản vay mua nhà để ở, đặc biệt là các khoản vay với số tiền lớn.

Bên cạnh đó, cơ quan soạn thảo còn bổ sung một loạt nhu cầu vốn yêu cầu các ngân hàng không được cho vay, như cho vay để khách hàng chứng minh khả năng tài chính trong các giao dịch với bên thứ ba; cho vay thanh toán tiền đặt cọc dự án hình thành trong tương lai chưa đủ điều kiện…

Ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP.HCM (HoREA) cho rằng, chưa bao giờ thị trường khó khăn như hiện nay. Vốn tín dụng được xem là bà đỡ của cộng đồng doanh nghiệp, có đến 80 - 85% doanh nghiệp phải huy động vốn tín dụng, nhưng trong dự thảo sửa đổi Thông tư 39, Ngân hàng Nhà nước sử dụng từ “kiểm soát” việc cho vay mua, kinh doanh bất động sản và “kiểm soát” việc cho vay các nhu cầu vốn phục vụ đời sống có giá trị lớn.

“Việc dùng từ ngữ này đã dẫn đến luồng dư luận cho là Ngân hàng Nhà nước định hướng thắt chặt tín dụng đối với lĩnh vực bất động sản, bao gồm cả thắt chặt cho vay để mua bất động sản cao cấp do đây là khoản vay có giá trị lớn. Điều này có thể dẫn đến hệ quả là các tổ chức tín dụng ngại hoặc không dám cho vay đối với doanh nghiệp, nhà đầu tư thứ cấp, kể cả cá nhân, hộ gia đình vay để mua, thuê mua bất động sản, nhà ở”, ông Châu lo ngại.

Theo ông Châu, nguồn vốn từ khách hàng là nguồn vốn tốt, hiệu quả nhất mà doanh nghiệp bất động sản không chịu áp lực lãi vay. Có nguồn vốn này sẽ giải quyết được nợ tín dụng, nợ trái phiếu và tạo ra doanh thu, lợi nhuận cho doanh nghiệp. Bởi thế, khi khách hàng không được vay thì doanh nghiệp cũng không bán được hàng.

“Khách hàng sử dụng các đòn bẩy tài chính là một hình thức đầu tư bình thường, thúc đẩy hạ tầng phát triển, đón đầu du lịch phục hồi. Nếu bị siết vốn, bất động sản sẽ gặp nguy cơ”, lãnh đạo một doanh nghiệp địa ốc đang triển khai nhiều dự án bất động sản nghỉ dưỡng lo lắng khi nói đến dự thảo thông tư mới.

Vị này cho rằng, việc kiểm soát của Nhà nước là không sai, nhưng thời điểm hiện nay cần hết sức cân nhắc bởi doanh nghiệp vừa trải qua khó khăn do đại dịch, nếu siết quá sẽ ảnh hưởng đến sự phục hồi của doanh nghiệp, tác động tiêu cực đến nền kinh tế.

Riêng với phân khúc bất động sản nghỉ dưỡng, nếu dòng vốn bị siết sẽ ảnh hưởng lớn đối với phát triển của lĩnh vực này nói riêng và ngành du lịch nói chung.

“Các nhà đầu tư nước ngoài mong muốn đầu tư vào phân khúc này, họ sẽ cân nhắc khi những chính sách thay đổi, ảnh hưởng đến thị trường”, vị này lo lắng.

Nới thêm room tín dụng có lẽ là con đường duy nhất

Do đó, Hiệp hội đề nghị Ngân hàng Nhà nước và Chính phủ xem xét có thể nới room tín dụng thêm khoảng từ 1-2% để có thêm nguồn vốn tín dụng khoảng 100-200 ngàn tỷ đồng để hỗ trợ cho nền kinh tế trong giai đoạn cao điểm cuối năm.

Ngoài ra, đề xuất Ngân hàng Nhà nước xem xét điều chỉnh Văn bản số 437/TTGSNH-TTr1 ngày 25/04/2022 của Cơ quan Thanh tra Giám sát Ngân hàng Nhà nước chi nhánh TP.HCM và tạo điều kiện cho các chủ đầu tư, người mua nhà và nhà đầu tư thứ cấp trên thị trường bất động sản tiếp tục được tiếp cận nguồn vốn tín dụng đối với các dự án bất động sản, khu đô thị, nhà ở thương mại, khu du lịch nghỉ dưỡng, khu công nghiệp, văn phòng cho thuê… của các chủ đầu tư có uy tín thương hiệu và đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt, nhất là các dự án nhà ở giá vừa túi tiền và các dự án nhà ở xã hội.

Hiệp hội cũng kiến nghị Bộ Tài chính và Chính phủ xem xét, tạo điều kiện cho nhà đầu tư cá nhân không phải là nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp được đầu tư, mua trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ với một tỷ lệ nhất định, để thu hút nguồn vốn nhỏ lẻ nhàn rỗi trong xã hội và giúp cho người dân có thêm một kênh đầu tư.

Ngoài ra, Bộ Tài chính và Chính phủ xem xét, tạo điều kiện cho các doanh nghiệp có quy mô lớn, có uy tín thương hiệu, công ty đại chúng, công ty niêm yết trên sàn chứng khoán được xếp hạng tín nhiệm thì được phát hành riêng lẻ chào bán cho nhà đầu tư cá nhân không phải là nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp.

Trước mắt, để đảm bảo cho các nhà đầu tư cá nhân chưa đủ điều kiện nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp có thể tham gia đầu tư trái phiếu doanh nghiệp, Hiệp hội đề nghị quy định cho phép các nhà đầu tư cá nhân này được ủy thác cho công ty chứng khoán, các tổ chức đảm bảo năng lực bằng các hợp đồng thương mại để đầu tư trái phiếu theo quy định. Như vậy thì mới phát huy được hiệu quả nguồn vốn đầu tư trái phiếu, cũng như đảm bảo rủi ro cho các nhà đầu tư cá nhân (không đủ điều kiện) khi ủy thác đầu tư thông qua các tổ chức chuyên nghiệp có năng lực theo quy định.