Ngân hàng Nhà nước Việt Nam nhận định rằng thời gian qua, vốn tín dụng đổ vào lĩnh vực bất động sản đã tăng trưởng khá nhanh, với tốc độ tăng trưởng tín dụng cho bất động sản thường vượt mức tăng trưởng chung của toàn nền kinh tế.
Theo đánh giá của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, thời gian gần đây, dòng vốn tín dụng vào lĩnh vực bất động sản đang tăng trưởng mạnh, chiếm hơn 20% tổng dư nợ toàn nền kinh tế, với tổng giá trị đạt 3,15 triệu tỷ đồng. Mặc dù vậy, thị trường bất động sản vẫn còn nhiều bất cập, đặc biệt trong việc phân bổ nguồn vốn cho vay, vấn đề này cũng thường xuyên được đưa ra bàn luận tại các diễn đàn chính sách.
Tại kỳ họp thứ 8 của Quốc hội khóa XV, các đại biểu đã thảo luận sôi nổi về tín dụng và các chính sách hỗ trợ thị trường bất động sản, đặc biệt là các chính sách nhà ở xã hội. Đa số các đại biểu nhấn mạnh sự cần thiết phải điều chỉnh các chính sách tín dụng sao cho đáp ứng tốt hơn nhu cầu nhà ở ngày càng gia tăng, đồng thời thúc đẩy thị trường phát triển bền vững và lành mạnh.
Hiện nay, một vấn đề nổi bật khiến tín dụng bất động sản gặp nhiều trở ngại là tình trạng mất cân đối giữa việc huy động vốn ngắn hạn và nhu cầu cho vay dài hạn. Các ngân hàng đang tập trung vào các mục tiêu cấp bách để đảm bảo an toàn hệ thống, trong khi tín dụng bất động sản thường cần khoản vay dài hạn với giá trị lớn. Điều này dẫn đến một số dự án dù có khả năng trả nợ và khả thi nhưng vẫn bị ngân hàng từ chối do không phù hợp với cơ cấu kỳ hạn vốn hiện có.
Do đặc thù của lĩnh vực bất động sản là yêu cầu nguồn vốn lớn và thời gian vay dài, việc chỉ dựa vào vốn tín dụng ngân hàng là chưa đủ; thị trường cần đa dạng hóa các kênh huy động vốn. Các khoản vay bất động sản với kỳ hạn dài cũng thường có lãi suất cao hơn so với các khoản vay ngắn hạn, gây áp lực lên cả người vay và ngân hàng. Để giải quyết vấn đề này, nhiều chuyên gia khuyến nghị điều chỉnh cơ cấu nguồn vốn, tăng cường huy động từ các quỹ đầu tư nhằm giảm bớt áp lực lên hệ thống ngân hàng.
Hiện tại, một số chương trình cho vay hỗ trợ nhà ở xã hội đang được thực hiện qua Ngân hàng Chính sách Xã hội và các ngân hàng thương mại nhà nước, bao gồm các chương trình cho vay theo Nghị định 100, cho vay hộ nghèo và các đối tượng chính sách, cho vay xây dựng nhà ở chống bão lụt ở miền Trung, v.v.
Trước khó khăn về ngân sách, để đạt mục tiêu xây dựng 1 triệu căn nhà ở xã hội vào năm 2030, hệ thống ngân hàng đã triển khai gói tín dụng trị giá 120.000 tỷ đồng, sau đó tăng lên 145.000 tỷ đồng. Gói tín dụng này huy động từ các tổ chức tín dụng với mức lãi suất ưu đãi, giảm từ 1,5-2%/năm trong giai đoạn hỗ trợ, kỳ hạn hỗ trợ kéo dài 3 năm cho chủ đầu tư và 5 năm cho người vay vốn.
Tuy nhiên, hiện mới chỉ ở giai đoạn đầu triển khai, số dư giải ngân mới đạt khoảng 1.700 tỷ đồng. Hơn nữa, do tác động của đại dịch Covid-19, thu nhập của người dân bị ảnh hưởng, nhu cầu vay vốn để mua nhà ở xã hội cũng tạm thời chững lại.
Trong tương lai, khi các khó khăn kinh tế dần được tháo gỡ, nhu cầu về nhà ở xã hội dự kiến sẽ tăng lên. Cùng với đó, cần thêm sự hỗ trợ từ ngân sách nhà nước nhằm đáp ứng tốt hơn nhu cầu sở hữu nhà ở xã hội của người dân, thúc đẩy phát triển bền vững cho thị trường bất động sản và đảm bảo an toàn cho hệ thống tín dụng quốc gia.
Bất động sản dành cho bạn