Không nên vội vàng áp dụng thuế suất 20% khi chuyển nhượng bất động sản, mà cần thời gian để xây dựng hệ thống dữ liệu đồng bộ, cùng với các quy định rõ ràng về chi phí được khấu trừ, hóa đơn, chứng từ và giá vốn.
Bộ Tài chính đang nghiên cứu hai phương án tính thuế thu nhập cá nhân đối với chuyển nhượng bất động sản. Phương án thứ nhất tính thuế trên phần lợi nhuận (giá bán trừ chi phí liên quan) với mức thuế suất 20%. Phương án thứ hai là mức thuế cố định 2% trên tổng giá chuyển nhượng nếu không xác định được giá mua và chi phí.
Thực tế, phương án tính thuế theo lợi nhuận không phải mới. Luật Thuế thu nhập cá nhân năm 2007 từng quy định mức thuế 25% trên lợi nhuận hoặc 2% trên giá chuyển nhượng nếu không xác minh được chi phí. Tuy nhiên, từ năm 2015, do khó khăn trong xác định chi phí, mức thuế được cố định 2% trên tổng giá trị chuyển nhượng.
Dù đã có dữ liệu lịch sử giao dịch từ năm 2018, Bộ Tài chính vẫn thừa nhận việc xác định chính xác lợi nhuận gặp nhiều thách thức. Giá chuyển nhượng ghi trên hợp đồng chưa chắc đã phản ánh thực tế, nhiều chi phí như lãi vay, phí môi giới, bồi thường, cải tạo... khó xác định rõ ràng. Đây là lý do việc áp thuế 20% vẫn cần thời gian chuẩn bị để đảm bảo minh bạch và công bằng.
Theo bà Trần Thị Cẩm Tú, Tổng giám đốc EximRS, việc áp thuế 20% trên lợi nhuận có thể tạo ra hai tác động trái ngược. Khi lợi nhuận thấp hoặc lỗ, thuế mới có thể nhẹ hơn mức thuế cũ (2% tổng giá trị), khuyến khích đầu tư dài hạn, giảm đầu cơ và làm thị trường minh bạch hơn. Tuy nhiên, với những giao dịch lợi nhuận cao, thuế mới sẽ tăng gánh nặng cho nhà đầu tư, có thể dẫn đến tranh chấp về chi phí khấu trừ.
Ông Hoàng Kim Hoài, Tổng giám đốc Phúc Điền Land, cho rằng không nên vội vàng áp dụng mức thuế 20% khi chưa có cơ sở dữ liệu đầy đủ. Cần xác định rõ các khoản chi phí được trừ như lãi vay, phí môi giới, chi phí cải tạo để tránh thiệt thòi cho người bán.
Trong khi đó, ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP.HCM (HoREA), nhấn mạnh cần bỏ quy định nộp thuế 2% trên giá bán, vì không phản ánh đúng bản chất của thuế thu nhập. Ông cho rằng, để xác định chính xác thuế lợi nhuận, cần có cơ chế tính toán hợp lý các khoản chi phí hợp pháp như trượt giá, lạm phát và chi phí đầu tư xây dựng.
Bất động sản dành cho bạn